Iedere eerste september sinds 1987 ben ik deze job op Nieuwjaarsdag van Justitie energiek ingedoken, zelfs gretig naar wat  me te wachten stond. Vandaag is het niet anders, maar misschien wel mijn laatste eerste schooldag als vrederechter, een aanmoediging dus om extra alert te zijn....

Mémoires worden per definitie met veel vertraging geschreven, dus soms als kille revanche: la vengeance est un plat qui se mange froid. Dagboeken, naar hun auteurs beweren, in de hitte van het “heden”, maar gedrukt eindigen ze ook  vaak pas na selectieve face-lifts. Deze blog wordt een oefening om mezelf te verbieden dit unieke jaar van mijn vrederechterschap later te her-schrijven: eerder nu te delen wat ik ervan mee - kan/mag - delen, en  en ondertussen het recht te claimen dat me ook tot een gewone - soms boze - burger maakt: een opinie.

Niet dat mijn opinie iets ertoe doet, laat staan dat iemand erop wacht. Met respect voor het beroepsgeheim wat ervaringen en bedenkingen samen te vatten, is voor mezelf nu wel iets wat ik graag achter wil laten. Inderdaad een zeer futiele poging om de vluchtigheid van het bestaan en van de  “carrière” te omzeilen, maar wie weet: misschien kan iets een hint voor iemand zijn, en indien niet, so what.

Rechters leken tot voor vrij kort vaak wel als minderjarigen van meer dan een halve eeuw geleden: zwijgen en luisteren, ondergeschikt in het korset van de hiërarchie, schijnbaar geduldig tot de volgende promotie, om eindelijk als korpschef - de militaire term die op zich alles al zegt - het hoge woord te kunnen voeren.

De vrederechter was en blijft daar een uitzondering op: op de laagste plank van de piramide, maar zelfstandiger (ook eigenzinniger ;-) ) dan éénder welke andere magistraat. Ook in de grote piramide sijpelt nu langzaam een cultuur van overleg, en communicatie binnen. Het was hoog tijd. We zullen zien wat deze prille lente brengt.  Alleszins ook vervroren bloesems, vertrapte stengels en wat kruipend onkruid, want dat hoort erbij: that’s life ?

Het mooiste van mijn beroep is de sereniteit, en de vrijheid, want je bent onafhankelijk - eigenlijk de verdomde plicht om vrij te zijn, en te blijven. On-af-hankelijk, zo’n woord moet je eens langzaam uitspreken, om de unieke waarde ervan te proeven. Die onafhankelijkheid heb ik nu meer dan 23 jaar gekoesterd, maar ook gebruikt: het was het precisiewerktuig voor het ijken van m’n weegschaal, want “quis custodiet ipsos custodes” ? Niemand echt, denk ik.

Van werk in justitie kun je genieten, omdat het zo uniek is: je zweeft een beetje met je beide voeten op de grond (ja, u hebt dat goed gelezen, noem het dus de kwadratuur van de cirkel). Zonder heel veel aandacht voor de realiteit, de ruwheid, de honger of de vraatzucht achter de vraag, functioneer je immers niet. Maar zonder wat onthechting, en dromen over wat - soms met dezelfde wetten - beter kan, evenmin. 

Werken tussen wolken en kasseien dus... of de mooie symboliek van mijn bakstenen zittingszaal, met glazen dak: een “huis van steen en wolken”.

Ik neem me dus voor, morgen donderdag 2 september van mijn eerste zittingsdag te genieten. Opnieuw te genieten van mijn job, want ik probeer het echt altijd. Van het gedrum en de chaos voor me, die ik moet beantwoorden met concentratie, beslistheid, rechtvaardigheid, en toch ook, een glimlach - nee, géén grimlach.

Rechters glimlachen te weinig. Misschien ook omdat ze te weinig sporten: daardoor delven ze te zelden het fysieke onderspit, al was het maar tegen zichzelf. Dus ontleren ze het zichzelf te relativeren. Na anderhalf jaar en een operatie sport ik nu opnieuw. Ook al hoog tijd. Humor is ook zoiets: je overleeft niet zonder, tenzij in zelfgenoegzaamheid.

Vandaag kijk ik uit naar morgen, al zal het morgen moeilijk zijn. Mooi toch, als je dit over je job kunt zeggen ?

Over de foto hier linksboven: aankondiging van een Frans restaurant tijdens deze zomer 2010 (met dank aan collega Ralf Schmidt voor de vondst). En bij deze is het gerechtelijk jaar 2010/2011 alvast hier geopend verklaard...

Wat u vast niet gemist hebt - Ce que vous n’avez certainement pas râté - You didn’t miss this one did you ?

29.08.2010 Betalingsmoeilijkheden inzake gezondheidszorg: 400 miljoen €  (Prof. Yvo Nuyens in DM)

27.08.2010 Un tribunal annule les reconduites à la frontière (Le Monde)

25.08.2010 Prijs gerechtsgebouwen Gent en Antwerpen zwaar ontspoord (De Morgen)

24.08.2010 Rechters moeten mandaten bekend maken (R. Landuyt in De Standaard)  

24.08.2010 Uitwijzing Roma zigeuners is tegen Europese waarden ( G. Verhofstadt in De Morgen)

22.08.2010  Des hommes de l’église critiquent la guerre contre les Roms (Le Monde) 

19.08.2010 Humanitaire ramp voor asielzoekers (De redactie.be )

19.08.2010 Metttez fin aux exécutions par lapidation ! (Le Monde)

18.08.2010 La police de proximité, cest fini (Médiapart)

14.08.2010 Les procureurs de Toscane (Mediapart)

14.08.2010 Operatie Kelk in België: “Juridisch kluwen” (Yves Desmet, De Morgen)

13.08.2010 France: Syndicat de la Magistrature (Le Monde)

12.08.2010 Sécurité et les minorités en France  (questions ONU, Le Monde)

12.08.2010: San Francisco Fed. Judge Walker rules Proposition 8 unconstitutional (Wall Street Journal, Law Blog).

A quote a day, keeps the doctor away ;-)

“L’information renvoie à l’unité et au message. La communication en revanche, renvoie à l’idee de relation, partage, négociation. Hier l’horizon normatif était d’arriver à établir la communication, aujourd’hui il est plutôt de gérer l’incommunication, pour construire une cohabitation”

(Dominique Woltron, ‘Informer n’est pas communiquer’ éd. CNRS  2009,