“U kunt uw mobiele telefoon aanzetten nadat het vliegtuig tot stilstand is gekomen” Op Brussels Airlines is het Nederlands blijkbaar de derde taal na Engels en Frans, maar dit land is al gecompliceerd genoeg zonder me daarover te verbazen. Daarbij het typisch Belgisch voordeel: het accent is in alle talen méér dan acceptabel. Luister maar eens naar de noodinstructies in het Engels bij Air France.... daar waardeer ik vooral de gebarentaal.

De eerste ontvangen gsm-oproep op Zaventem bleek de meest traditionele materie van de vrederechter te betreffen. De CM had net een studie gepubliceerd over de “Vlamingen en hun buren” - en dan werden niét de Brusselaars, Walen of Duitstaligen bedoeld ;-)

Volgens het Belga - bericht valt het wel mee:

“Ongeveer een derde van de Vlamingen heeft een of

meerdere buren met wie ze het niet goed kunnen vinden. Dat blijkt uit

een enquête van CM Midden-Vlaanderen voor het januarinummer van het

gratis huis-aan-huisblad çava?. Toch is de volkswijsheid "een goede

buur is beter dan een verre vriend" nog altijd actueel: bijna vier

op de vijf Vlamingen doet wel eens iets voor zijn buren.

 Voor de enquête werden 1.200 Vlamingen bevraagd. Hoewel ruim een kwart

ooit een conflict had met één of meerdere buren, is het zeker niet

allemaal koud en kil in de relatie van de Vlaming met zijn directe

omgeving. Iets meer dan 80 procent wenste zijn buren vorig jaar een

gelukkig nieuwjaar, en bijna 45 procent kent meer dan tien buren bij naam.

 Vlamingen is er ook vrij veel aan gelegen om contact te onderhouden

met de buren. Vijfenvijftig procent geeft aan dat er in zijn buurt

regelmatig activiteiten worden georganiseerd, en bijna twee op de

drie van de ondervraagden woont die activiteiten ook bij.

 De volkswijsheid "een goede buur is beter dan een verre vriend"

heeft nog niet aan kracht ingeboet. Zo'n 78 procent doet wel eens iets

voor zijn buren. Iets uitlenen blijkt heel populair, en iets minder

dan een kwart staat paraat om zich te ontfermen over planten of

huisdieren als de buren afwezig zijn. De top-drie van burendiensten

wordt vervolledigd door het uitvoeren van klusjes.”

Als vrederechter lijd je na 23 jaar bijna onvermijdelijk aan wat beroepsmisvorming (wat m’n zonen me graag inpeperen om me jong te houden). Tenslotte komt een “rechtzoekende” me zelden opzoeken om me gerust te stellen dat het goed gaat.

Bijgevolg ben ik gewoon geraakt aan de “trias vicina”: de problemen van “huisje, tuintje, diertje”. Verbouwingen geven lawaai, en afsluitingen buigen altijd aan de verkeerde kant door. Nog een geluk dat poezen niet blaffen, en kanaries niet kraaien.

Het nieuwe onder de zon ligt niet in het onderwerp, maar in de manier waarop mensen tegenwoordig met problemen lijken om te gaan. Zelf ben ik daar een beetje fatalistisch in: problemen zullen er altijd bestaan, een “probleem is niet hét probleem”, het gaat er om hoe je het probeert op te lossen.

Nieuw is voor mij de verbale agressiviteit, als uitloper van een verkeerd begrepen mondigheid, waardoor alles sneller escaleert. Uiteraard wordt er daardoor ook minder geluisterd: men deponeert een “eisenpakket”, en daarmee basta, het is ja of neen. Wààr hebben we dat nog gehoord/gezien...

Ik ken uit mijn jeugd burenrelaties waaraan jaren met tact en geduld gebouwd werd, van gereserveerdheid, naar gemoedelijkheid, en van daar, verder naar vriendschap. Nu moet het direct “klikken”, of het barst. Het krediet van de nieuwe buur brandt nu wel erg snel op. Relaties evolueren hyperkinetisch, net als op de Montagne Russe van de kermis (of veel huwelijken) : snel up & down. Veel buren veroordelen elkaar sneller dan rechters in een verstekvonnis.

Vandaag wordt er sneller verhuisd dan ooit voorheen (weliswaar niet altijd even vrijwillig...), ook in dit diepe West-Vlaanderen, maar dit leidt niet tot een soepeler en tegemoetkomende houding, integendeel. Blijkbaar is er een soort “moeheid” om contacten te smeden. Nieuwe buren zoeken geen oogcontact, kijken de andere aan als door glas, of lopen gsm’end voorbij.

Vandaar de meest gehoorde klacht “ze hebben me nog nooit goeiedag gezegd”.

Soms hoor je die klacht over verkrampte “Benidorm Bastards”, vriendelijk voor de eigen kleinkinderen, maar onverdraagzaam voor die van de buren. Evengoed waar voor stress -  verzuurde jongeren, doof geworden voor het eigen lawaai, en verzonken in hun cyber - eenzaamheid.

Als het in Parijs regent, druppelt het in Brussel, behalve over de .... rol van de vrederechter.  “Le Grand Charles” schafte die af met zijn hervorming van 1958, en sindsdien kent Frankrijk al heel wat pogingen om te remediëren aan die afwezigheid van justitiële proximiteit. Dat de Franse nieuwe “juges de proximité” en de “conciliateurs” nog geen soelaas brachten, leest u hierna in een paar bijdragen van Le Monde van 2010.

De studie van de CM raakt immers ook het pijnpunt voor justitie aan: “de conflicten die ze hebben, raken bovendien moeilijk opgelost”.

De rol van de vrederechter als bruggenbouwer (zie de blog van 24 12 2010 ‘Bridges to Peace’ hier) is belangrijker dan ooit om het sociale weefsel te beschermen. Jammer evenwel, dat we met z’n allen in 2009 een terugval van 29 % minnelijke schikkingen kenden (zie o.a. hier de blog van 13 11 2010 of die van 26 12 2010). Over de 20.000 minnelijke schikkingen minder op één jaar tijd (zie de statistiek hier )  is onrustwekkend, maar de cijfers van 2010 zullen hopelijk beter ogen.

Quo vadis, iudice ? Zal de vrede - rechter zich zelf afschaffen ? Of steken we een tandje bij ?

Wat u vast niet gemist hebt - Ce que vous n’avez certainement pas râté - You didn’t miss this one did you ?

10 01 2011 “Donderdag 3 juni 2011 was de dag waarop justitie stierf” (Humo)

11 01 2011 Eén op drie in onvrede met buur” (Nieuws 19 uur VTM)

11 01 2011 “Eén op drie Vlamingen heeft problemen met buren” (Het Nieuwsblad - zie er ook de hilarische aflevering uit ‘In de Gloria’ )

28 05 2010 “Mon voisin élève un poulet sur son balcon” (Le Monde)

13 08 2010 “La galère des victimes de conflits de voisinage” (Le Monde)

29 08 2010 “Les Français ne supportent plus le bruit des voisins” (Le Monde)

A quote a day, keeps the doctor away ;-)

“C’est ce rôle de médiateur qui est sûrement le plus attendu de la part du grand public. L’accessibilité, renforcée par la gratuité de cette jurisdiction font que l’on projette sur le personnage du Juge de Paix une très grande attente”

A. Eylenbosch & Ch. Wijnants dans ‘Juge de Paix, Service Public’ (La Charte 1989)

Photo of the day:

De vleugel van het vliegtuig wijst de Mont Blanc aan, onder ons tussen de wolken in de avondzon

Poem of the day:

“Et tout s’éteint ! Plus de rêve qui dévide !

Douceur ! Penser du vague et regarder du vide !”

Georges Rodenbach (1855 - 1898) dans ‘Ceci n’est pas une poésie”, Anthologie belge francophone (Barnard, Dirckx & Lambersy, éd. Atlas) avec traduction sublime:

“En alles dooft ! En droom na droom ontspint zich en je deint

op zoete mijmering waarin geen licht meer schijnt”