Questioning Justice
Questioning Justice
2014/15
Het Grondwettelijk Hof zetelt in het blauw: net als bij de blauwhelmen de kleur van de vrede. In de late namiddag werden vandaag de pleidooien gehouden over de omstreden GAS-wet.
De kersverse nieuwe rechter Griet Leysen (recent voorgedragen door N-VA) bracht een zeer beknopt rapport uit. De eveneens deze zomer benoemde Franstalige rechter Thierry Giet (door de PS voorgedragen) sloot zich daar nog veel korter bij aan.
Voor de Kinderrechtencoalitie pleitte voorzitter Christine Melkebeek in aanwezigheid van Kinderrechtencommissaris Bruno Vanobbergen. Ze las het verhaal voor van de jongen in de mallemolen van de GAS-procedure naar aanleiding van het gooien van een sneeuwbal naar een politieagent.
Het mooi verhaal gaf aanleiding tot een milde glimlach van rechters De Groot, Snappe, De Rycke en Nihoul. Die slechts schijnbaar wat sympathiserende lichaamstaal laat uiteraard nog geen pronostiek toe. Ook rechters in het Grondwettelijk Hof blijven toch een beetje sfinx: dat hoort erbij.
De Kinderrechtencoalitie bestrijdt vooral de leeftijdsverlaging van 16 naar 14 jaar, en de paternalistische inmenging in het privéleven via de zogenaamde “ouderlijke betrokkenheid”, de bemiddeling en de werkstraffen. Daarvoor zijn de jeugdrechtbanken bevoegd, en het volstaat hen meer middelen te geven om dit werk met alle juridische garanties te kunnen aanpakken.
U vindt hier de link naar de integrale tekst van het pleidooi van de Kinderrechtencoalitie.
De Liga voor Mensenrechten bekritiseerde bij monde van meester Dries Pattyn de GAS- wet als een “explosieve cocktail” die ons terugvoert naar het Ancien Régime waar lokale kasteelheren almachtig waren.
De onnauwkeurigheid van de wet - die nochtans ook volgens het Grondwettelijk Hof een strafwet is - is een eerste probleem. De lokale invulling van de blanco-cheque die aan steden en gemeenten gegeven wordt, leidt onvermijdelijk naar willekeur. Daarenboven voorziet de wet geen enkele concrete waarborg voor de onafhankelijkheid van de sanctionerend ambtenaar. De complicatie en kostprijs van het beroep bij de politierechtbank maakt alle verhaal nagenoeg onmogelijk.
Meester Pattyn sloot af met het vertonen van de scoutssjaal van zijn jonge dochter: “in welke samenleving willen wij leven ?” De GAS-wet vernietigt het sociaal weefsel en alle democratische spontaneïteit die daar bij hoort. “Zet de ramen open, en laat het verstikkend GAS er uit” besloot hij.
Het ABVV en het ACV tekenden vooral bezwaar aan tegen het plaatsverbod dat via de GAS-wet in de nieuwe gemeentewet kwam Daarover kan de burgemeester zonder enige verwittiging aan de betrokkene beslissen.
Tegen het plaatsverbod van de burgemeester kan men enkel naar de Raad van State trekken: nota bene diezelfde Raad van State merkte op dat zij daarin maar een beperkte bevoegdheid heeft terwijl dat een beroep aldaar ook niet opschortend is.
Meester Jan Buelens (van Progress Lawyers Network) wees erop dat die uitgebreide machten van de burgemeester ook het democratisch uiten van een mening of het voeren van collectieve actie kunnen fnuiken. Ook lage boetes geven een ‘chilling effect’ omwille van het nieuwe GAS-strafregister.
Meester Buelens verwees in die context naar het “democratisch probleem” dat aangekaart werd in het vernietigend advies van de procureurs-generaal, dat Knack.be als primeur uitbracht (link hier).
“Hoe sterker de ingreep in de fundamentele rechten en vrijheden is, hoe groter de waarborgen moeten zijn, en bij GAS is dat net omgekeerd”, besloot hij.
De verdediging van GAS
Opmerkelijk is dat niet alleen de advocaat van de regering de GAS-wet verdedigde: ook de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten stuurden het advocatenkantoor Beelen om GAS op te verdedigen en te stellen dat alles nu prima geregeld is tot tevredenheid van de burgemeesters.
Enkel het plaatsverbod kon ook volgens de VVSG beter geregeld worden. Het Leuvens advocatenkantoor Beelen had de Nederlandse (*) advocaat Ted Kappetijn gestuurd voor wie het zijn maidenspeech bleek voor het Grondwettelijk Hof.
Meester Kappetijn vond de procedure van een burgerlijk verzoekschrift voor beroep bij de politierechter “heel toegankelijk” want maar “een formuliertje invullen op de griffie”. Misschien werkt het zo in Nederland (*).
Hij besloot dat de GAS-wet op termijn “de storm van de media wel zal weerstaan”.
Het arrest zal vermoedelijk pas eind januari volgen: voorzitter Alen riep met een knipoog snel de “volgende monsterzaak” op.
(*) Bij mail van 30 10 2014 laat meester Kappetijn weten:”Ik heb al jarenlang de Belgische nationaliteit en ben nooit advocaat in Nederland geweest. Voor wat betreft het verzoekschrift hoger beroep is het te Antwerpen (waarvoor ons kantoor Beelen de GAS-dossiers doet) in ieder geval zo dat men inderdaad gewoon op de griffie een eenvoudig formulier kan invullen”.
Nuancering #justitiewatcher in dat verband:
U vindt dat ‘formulier’ inderdaad op deze link hier. Opgemerkt kan worden dat websites van politierechtbanken de uitzondering blijven, zodat dit niets verhelpt aan de onmondigheid van de modale burger. Het in Antwerpen voorgestelde fomulier betreft een lovenswaardige inspanning, maar vermeldt bv. ondergeschikt niets in verband met de minimum rechtplegingsvergoeding. Deze vergetelheid kan de in het ongelijk gestelde burger het verschil van (1.320 - 82,50=) €1.237,50 kosten (zie de tarieven op FAQ pagina over gerechtskosten hier).
Gelet op het adviesverbod voor griffies (art. 297 Ger.W.) is het overigens in de eerste plaats aan steden en gemeenten om vlot leesbare standaardformulieren ter beschikking te stellen.
Alternatieven voor dit ‘Antwerps formulier’ vindt u op de FAQ pagina van deze blog (link hier).
Mijn Opinies & interviews, evenals alle FAQ over #GAS:
klik hier voor de link naar de #GAS pagina
Follow me on Twitter@NolfJan #justitiewatcher #justitiefluisteraar
For some of my #Tweets, click here.
View my earlier comments, interviews and columns in the press (link here).
Photos of the day:
Brussel, Grondwettelijk Hof vandaag. Interviews Belga van Christine Melkebeek en Dries Pattyn & pleidooi Jan Buelens. De trappen op en neer in de zittingszaal blijken een ‘parcours du combattant’ voor mensen met een handicap: misschien een symboliek voor de toegankelijkheid van justitie in het algemeen.
grondwettelijk gas ?
29 oktober 2014
“Zet de ramen open, en laat het verstikkend GAS er uit”
Advocaat Dries Pattyn, pleitend voor de Liga voor Mensenrechten