Welke zittingen bestaan er zoal  ?

- de inleidingszitting. Dit is dan uw éérste oproeping in een zaak. Dan worden alle soorten procedures ingeleid, zonder onderscheid (dus ook oproepingen voor echtelijke en partnerproblemen, het zgn art. 223 B.W.);

- de gewone zitting, voor behandeling uitgestelde zaken, en minnelijke schikkingen.

Wat is een “buitengewone terechtzitting” ?

Het gaat dan vaak om technisch ingewikkelde zaken waarin lange pleidooien voorzien zijn. Om een gewone zitting met die zaken niet te belasten (met alle vertraging voor de “wachtenden” vandien) wordt met de betrokken advocaten afgesproken dat dergelijke dossiers buiten de gewone dagen en uren behandeld worden, volgens de beschikbaarheid in de agenda van vrederechter en advocaten.

Het spreekt vanzelf dat dergelijke zaken NOOIT uitgesteld mogen worden, omdat dit een ‘blanco-zitting’ veroorzaakt: de rechtsbedeling is geen bezigheidstherapie, en de rechtbank is een openbare dienst waarvan nuttig, dus ook zuinig moet gebruik gemaakt worden (Prof. M. Storme, Afscheidscollege, p. 6, nr 23). Als u speciaal vastgestelde zaken onvoorzien afbelt, veroorzaakt u een desorganisatie waardoor de vrederechter andere zaken slechts later kan behandelen, dan met een efficiënte aanpak kan.

Wat zijn “thema-zittingen’ ?

Voornamelijk seriële invorderingen van dezelfde aard (ziekenhuizen, OCMW, scholen, parkeerretributies...) hetzij bij minnelijke schikking, hetzij door procedure, waarvoor soms honderden oproepingen uitgestuurd worden.

Als advocaat: moet ik een toga dragen ?

Niet altijd: bijvoorbeeld is een toga in Roeselare voor de vrederechter geen traditie (wel voor de afdelingszetel van de Arbeidsrechtbank).

Moet ik zelf naar de zitting gaan ?

Voor de vrederechter mogen partijen ook vertegenwoordigd worden door hun echtgenoot of aanverwant, aan wie een schriftelijke volmacht verleend werd. De vrederechter van Roeselare aanvaardt dit ook bij personen die een verklaring van wettelijke samenwoonst hebben afgelegd (dus NIET de feitelijk samenwonenden, al dan niet samen gedomicilieerd).

Download hier het formulier van volmacht .

Let wel: in bepaalde gevallen dient de opgeroepene wél persoonlijk te verschijnen en kan hij dus geen volmacht geven (bv. huwelijks- of partnermoeilijkheden, bevel tot persoonlijke verschijning, ...). In die laatste gevallen volstaat het dus evenmin uw advocaat te sturen: de cliënt dient ook zélf aanwezig te zijn.

Daarenboven geldt een speciale regeling voor vennootschappen (zie één der vragen hierna over welke documenten u moet meebrengen).

Toelichting bij lezen en begrijpen van:

- een dagvaarding van een gerechtsdeurwaarder (wat wordt er van mij gevraagd, wat moet ik eventueel betalen, inclusief de kosten ?) vindt u hier.

1. -een verzoekschrift (dat met een gerechtsbrief van de griffie aan u toegestuurd werd), vindt u hier .
   

Kan ik de (vrede-)rechter vooraf eens onder 4 ogen mijn hart luchten over mijn zaak ?

In geen énkel geval, nergens en niemand (zie het verbod van art. 297 Ger.W.): dat verklaart ook het bordje aan het kabinet van de vrederechter, dat iedereen (advocaten om louter praktische redenen uitgezonderd) zich vooraf moet melden bij de griffie.

Een rechter moet onpartijdig zijn, en valt uit zijn rol als hij zich eenzijdig laat “inlichten”.

De vrederechter zal aandachtig luisteren wanneer u voor hem komt samen met de andere partij in uw zaak, zodat er altijd “tegenspraak” mogelijk is, wat absoluut noodzakelijk is zowel om neutraal te kunnen bemiddelen, als om onpartijdig en met volledige kennis van de zaak te kunnen vonnissen.

Advocaten en notarissen kunnen  deontologisch correct met de vrederechter overleg plegen over technische punten (wat dus nooit de “grond van de zaak”, en evenmin enig “advies”  betreft): bij uitstek gebeurt dit met voorlopige bewindvoerders. 

Hoe verloopt een zitting meestal ?

Ius non est dormientibus ;-) (vrij vertaald: het recht is er niet voor wie zich overslaapt - voor in het West-Vlaams vertaalde Latijnse rechtspreuken: klik hier).

De zitting ving tijdens mijn vrederechterschap militair ;-) stipt op het aangegeven uur aan (2 vertragingen van elk ongeveer 6 minuten sinds 1987). Reken dus niet op een academisch kwartiertje: de “gerechtelijke achterstand” begint met de eerste minuut dat de zitting te laat start.... 

Neem tijdig plaats in de zittingszaal (rechts in de hall): u hoeft zich niét vooraf aan te melden in de griffie.

Zet uw gsm liefst uit en minstens stil, en doe uw pet of hoed af, tenzij u die wenst op te houden om religieuze redenen. Een hoofddoek van een dame iwas voor vrederechter Nolf geen enkel probleem: een kwestie van respect voor uw identiteit.

Hou uw identiteitskaart en oproepingsbrief klaar (40 mensen die dit 15 seconden moeten zoeken, veroorzaken 10 minuten vertraging voor de laatste “klant” van de zitting...).

Om 9 uur stipt gaat de bel (om iedereen, ook in de hall) te verwittigen. Het gebruik is dat u even recht staat als de vrederechter en de griffier de zittingszaal binnenkomen.

Eerst wordt  aan de hand van de namen van de betrokken procespartijen de lijst van de zaken van die zitting overlopen (“de rol”) om te verifiëren wie aanwezig is, en wat behandeld wordt of uitgesteld.

Luister dus aandachtig naar de afroeping van de zaken (“lezing van de rol”), en steek duidelijk uw hand op om uw aanwezigheid te bevestigen, zodat u in de vaak propvolle zittingszaal niet letterlijk over het hoofd gezien wordt.

Daarna worden bij voorrang de zaken behandeld die “kant en klaar zijn” (akkoorden, of korte regelingen).

Vervolgens worden de andere zaken aangepakt. Daarbij beschikken advocaten over voorrang, volgens hun anciënniteit, gezien zij meestal nog dezelfde morgen op andere rechtbanken moeten gaan pleiten.

Mondelinge toelichting wordt door iedereen sereen, dus graag kalm en zonder opwinding verschaft. We hebben begrip voor uw ergernis, frustratie, verontwaardiging, pijn en ontreddering, maar beheers u, want met een scheldpartij komt niemand vooruit.  Heb respect voor de wachtenden na u, en beperk u tot wat relevant is voor de zaak.

Een volledige zitting duurt frequent tot over de middag: wie niet bijgestaan is door een advocaat, moet dus wat marge voorzien.

In ieder geval blijft de vrederechter op een ochtendzitting ter beschikking tot 12 uur (art. 2 van het K.B. van 10.08.2001: “De gewone zittingen van de vredegerechten en van de politierechtbanken duren ten minste 3 uur”).

Wie echter te laat kwam, en tegen wie ‘bij verstek’ een vonnis gevraagd werd, zal moeten ‘verzet’ doen (kosten !), tenzij de andere betrokken procespartij nog kan bereikt worden, en bereid blijkt naar de zitting terug te keren, of uitstel toe te staan: dit is een probleem tussen partijen, waar de vrederechter niet in kan tussenkomen.

Welke documenten breng ik naar de zitting mee als ik mijn zaak zelf wil waarnemen ?

- Identiteitskaart (*)

- Volmacht voor familieleden (indien geen tegenstrijdig belang). Download een formulier van volmacht hier.

- Alle documentatie die voor de discussie nuttig zijn (in origineel + 1 copie voor de wederpartij): factuur, origineel exemplaar van factuurvoorwaarden, bestelbon, betalingsbewijzen, brieven, ontvangstbewijzen aangetekende zending, mails, foto’s....

- Een zakelijke samenvatting van uw argumentatie (met ook een copie daarvan voor de andere partij: u kunt dit aan de vrederechter EN de wederpartij ook vooraf mailen of faxen. Dit worden dan “besluiten ” genoemd (zie verdere uitleg onder ‘procedure’)

(*) Voor vennootschappen geldt een aanvullende regeling: breng de statuten mee (oprichting en uw aanstelling) , en let wel dat daaruit blijkt dat uw functie ook “vertegenwoordiging in rechte” toelaat (voor bvb de N.V. is dit meestal een collegiale vertegenwoordiging door de héle raad van bestuur voorzien, voor een VZW is dit ook niet zo eenvoudig). Dit geldt uiteraard niet voor een advocaat, die u kunt sturen in naam van uw vennootschap of vereniging.

Waarom komt mijn zaak niet (altijd) op een bepaald uur (“op afspraak”) voor ?

Voor zaken die gepleit moeten worden staat het advocaten vrij daarover in onderling akkoord een afspraak te maken in de tweede helft van de voormiddag: zij beslissen dus zelf over hun “uur”.

Partijen ‘in persoon’ optredend (dus zonder advocaat) kunnen dit in functie van hun pleitzitting eveneens aanvragen, doch ook hier moet vanzelfsprekend ook het akkoord van de wederpartij bekomen worden.

De vrederechter probeert bij uitstel te bemiddelen om de zaken in de mate van het mogelijk te spreiden (op donderdag), maar is afhankelijk van de agenda en medewerking van partijen.

Bijgevolg: “Justitie op afspraak” is in de alleréérste plaats de zaak van de betrokken partijen, hun efficiëntie, stiptheid en hoffelijkheid. De vrederechter houdt er niet van “Kop van Jut” te zijn als dit onder partijen misloopt, maar zal dan wel bemiddelen in functie van de dringendheid van de zaak, en de agenda van de betrokken partijen en/of hun advocaten.

 

Wat is het gebruikelijk uitstel op een inleidingszitting ?

Tijdens mijn vrederechterschap van 1987 tot 2011: 48 uur tot 1 maand.

Wordt een zaak op de inleidingszitting (eerste oproeping) altijd uitgesteld ?

Neen, dat hangt onder andere af van de dringendheid en de volledigheid van het dossier. Reken er niet op dat een telefoontje, mail, fax, briefje of zelfs een doktersbriefje volstaat voor een uitstel, als de andere partij de zaak dringend behandeld wenst te zien.

Moeten partijen die akkoord zijn om een zaak uit te stellen persoonlijk aanwezig of vertegenwoordigd zijn ?

Nee, we houden niet van ceremonieel tijdverlies, maar het akkoord (vooral van de partij die het meeste belang heeft bij de vooruitgangen van de zaak) moet ondubbelzinnig blijken uit hun beider brief, fax of mail . Riskeer daarover geen misverstand ! 

Wat is een “verschijning” of een “schriftelijke verschijning” ?

Daarmee wordt niets mysterieus bedoeld: enkel dat een advocaat optreedt voor een bepaalde procespartij (vragende partij of opgeroepen partij).

Ofwel komt deze advocaat naar de zitting, ofwel stuurt hij/zij  een brief/fax/mail: dit heet dan een “schriftelijke verschijning”.

Het wordt nadrukkelijk onder de aandacht van de advocaten gebracht dat een “schriftelijke verschijning” niet geldt wanneer de aanlegger ‘in persoon’ optreedt. Een schriftelijke verschijning dient ook in (begrijpelijk) Nederlands geformuleerd te worden, gezien de Taalwetgeving.

Wat als ik niet (stipt) op tijd aanwezig kan zijn ?

- Advocaten worden verzocht dit zo tijdig mogelijk mede te delen per brief, fax, telefoon of mail aan de griffie, en de wederpartij of advocaat. De vrederechter, die ook zelf 10 jaar advocaat was, weet heel goed dat u niet alomtegenwoordig bent, en dezelfde dag wellicht ook elders moet pleiten. Het is echter elementair beleefd tegenover uw wederpartij (in persoon of advocaat) dat de vrederechter deze ook zou kunnen inlichten over het uur van uw aankomst ter zitting. De vrederechter is “Broeder Portier” niet, die smoezen bedenkt voor wie niet thuis geeft, en de wachtenden entertaint...  Het kan dus best dat uw wederpartij terug naar huis of werk wordt gestuurd (eventueel nadat hij/zij tegen u verstek heeft gevraagd) , want geduld is een goede deugd, maar niet eindeloos. Reken er niet op dat de vrederechter u opbelt: wie vertraging heeft moet daartoe zélf het initiatief nemen.

- Wie ‘in persoon’ (dus zonder advocaat) naar de rechtbank gaat, moet begrijpen dat er een gezond wantrouwen kan bestaan tegenover plotse ziekte - epidemieën van mens en auto op een cruciale zittingsdag: de rechter neemt daar niet onmiddellijk een standpunt over in, en het is in eerste instantie aan de wederpartij in uw dossier om het tijdelijke excuus “ter elfder ure” met de glimlach te aanvaarden, of met de grimlach te weigeren. 

Wat is “verstek” ?

In gewoon Nederlands “zijn kat sturen”, dus gewoon niet, of niet (stipt) op tijd komen, iemand zonder (geldige) volmacht sturen, zodat de zaak (meestal) behandeld wordt alsof er geen inhoudelijk verweer gevoerd wordt. De afwezigen hebben meestal ongelijk...