my sabbatical year
2011/12
Beste Burgervader/-moeder, Burgermens,
Ik ben de eerste om het toe te geven: eigenlijk is het uw schuld niet (toch niet zolang u zelf geen minister van Justitie bent geweest). Er zijn volgens schepen Depuydt van Kortrijk “fenomenen die te licht zijn voor het parket om te vervolgen, en te zwaar om zomaar te laten vallen” (zie de perslink hier). Inderdaad.
Je vraagt je natuurlijk af waarom niet… vervolgd wordt, als het dan toch te zwaar is om te seponeren. Als het een buurt, of stad verziekt, en zelfs zware politieke consequenties krijgt. Justitie die verdampt ?
Als een zaak voor een rechtbank komt, moét een rechter vonnis vellen, op straffe van rechtsweigering. En wee… een rechter die vindt dat van zijn bestraffend vonnis toch niets in huis zal komen, en daarom – als protest – vrijspreekt.
Een Parket dat systematisch niet vervolgt, dat is een ander verhaal. Rechters zetelen niet als adviseurs in kabinetten (Scheiding der Machten…), parketmagistraten evenwel bij bosjes. Vroeger altijd, en nu opnieuw, wel wat zuiniger, Fortis indachtig. Bijgevolg geprivilegieerd nauw betrokken bij het beleid: wetgeving in wording, zo nodig op maat. De GAS-wetten waren geboren, en groeiden en bloeien: steeds flinkere spruiten, in aantal en financieel formaat.
Vandaag vooral even stilstaan bij het triomfalisme van dezelfde Kortrijkse schepen: “Er zijn in Kortrijk al 1.000 dossiers verwerkt. Slechts één persoon is in beroep gegaan”.
Eigenlijk is dit een slechte grap. 1 op 1.000. De Kortrijkse Sanctieambtenaar moet voorgedragen worden voor de Prijs van de Onfeilbaarheid. Geen enkele rechter des Vaderlands haalt deze score. Ik zag even mijn eigen Roeselaarse cijfers als vrederechter na. Inderdaad haalde ik 0,96 % qua aantal ingestelde beroepen, maar dat komt door het hoog aantal zaken waartegen géén hoger beroep kan ingesteld worden (in “laatste aanleg” geoordeeld): als je die verrekent, kwam ik aan een percentage hogere beroepen van 4,5 % (kik hier voor de FAQ pagina statistiek daarover).
Hoe meer gestandaardiseerd je materie, hoe professioneler werk wellicht, en hoe minder protest natuurlijk. En hoe eenvoudiger de problematiek, hoe minder discussies. maar toch: ik heb een àndere uitleg.
Zoals ook al de Antwerpse substituut Tom Van Den Hende in De Juristenkrant op 10 06 2009 kranig tegen de heersende wind in demonstreerde: de GAS – reglementering is zowel voor slachtoffer als dader ON-gebruiksvriendelijk, en vooral de illustratie dat we in onze lokale rechtsbedeling niet willen investeren. Omgekeerd zelfs, het moet opbrengen, net als het parkeerbeleid.
Bijgevolg illustreer ik vanaf vandaag op de GAS - FAQ pagina van deze blog (klik hier ) wat tot nu – maar hopelijk wel morgen - bij mijn weten geen enkele gemeentelijke website aanbiedt: een voorbeeld van formulier (géén advies !), waarbij je:
-bezwaar kunt aantekenen tegen het voornemen van een Sanctieambtenaar om je een boete aan te rekenen (‘bezwaarschrift’)
-in hoger beroep kunt gaan tegen diens beslissing (verzoekschrift tot hoger beroep’)
-je verdediging kunt formuleren tegenover de advocaat van de gemeente (‘besluiten’)
De huidige Kortrijke burgemeester had het als minister van Justitie zo vaak over de ‘rechtsonderhorige’ (zie ook daarover m’n blog van 23 10 2011 hier).
Eigenlijk bedoelde hij met die middeleeuwse term de recht – onmondige. Burgers mondig maken, is ze ook opleiden in verantwoordelijkheid. Ze “sanctioneren” is de makkelijke weg van de ambtenaar, de Keizer-Koster.
Wie zal de moed hebben het neo-penale systeem minstens een minimum van gebruiksvriendelijkheid bij te brengen ? De GAS-regeling lijkt wel gemaakt om niet gecontesteerd te kunnen worden, en de resultaten zijn er naar. Of gaat de burgervader er toch van uit dat zijn burgers altijd ongelijk hebben ?
Eén ding staat vast: de lokale justitie heeft de federale justitie rechts rap ingehaald als het over een autoritaire en paternalistische aanpak gaat. Net koloniale missionarissen met het opgeheven vingertje. Toen zoveel WeesGeGroetjes, nu zoveel €. De facto zonder verhaal, op die éné op 1.000 na.
Daarenboven ouderwets en inefficiënt, alhoewel precies de gemeentelijke websites een soepele communicatie “à la carte” toelaten, waardoor burgers die het niét eens zijn, hun bezwaren kenbaar kunnen maken. De eenvormigheid van online aangeboden formulieren zou overigens ook voor de administratie resulteren in een meerwaarde via de snellere en meer kwalitatieve afhandeling ervan.
Als uitsmijter de vraag naar de ‘onpartijdigheid’, net zoals die van de aangeboden ‘bemiddeling’. Een CV opvragen, en het statuut van betrokkene, volstaat : er is nog zelfs geen schijn van ‘neutraliteit’ voorhanden, laat staan voor het invullen van de nieuwe Kortrijkse boete tot 250 € voor ‘beledigen politie’.
Daarenboven leidt het tot een peperdure rechtspleging, des te meer met de overbetaalde ‘rechtsplegingsvergoeding’ voor advocaten van de stad, alhoewel dit slechts ‘kassa-kassa-zaken’ zijn (zie daarover mijn blog van o.a. 03 12 2011 hier ). Eigenlijk komt dit neer op het aanzwengelen van de stokoude ‘Timor Litis’, de “schrik voor het procederen’. Rechtsonderhorigen moeten ‘koest’ blijven, en beter betalen, want opkomen voor je rechten is ontmoedigend duur.
En tot slot: wie inderdaad niet betaalt, hoe wordt dié aangepakt ? Wat is de efficiëntie van de financiële invordering en reële recuperatie ? Alleszins niet beter dan de gemiddelde boete, en dààr kennen we de cijfers van. Brave burgers betalen inderdaad.
Besluit: het systeem deugt niet. Noch naar inspiratie, noch naar methode. Hoogstens een demonstratie van het verwerpelijk adagium “fort avec les faibles, faible avec les forts”.
Photo of the day:
Snow flowers in Bruges, today. Just as an illustration for a hot local item about everywhere in Flanders ;-)
A quote a day, keeps the doctor away ;-/
“Zijn de rechtsregels wel in staat om de beoogde doelen te realiseren, en doen zij dat op de meest optimale manier ? Zijn zij effectief of efficiënt ? Die doelmatigheidsvraag is niet alleen een economische, maar ook een ethische vraag omdat verkwisting (van tijd, middelen, energie) moreel problematisch is in een wereld van schaarste.”
wijlen Prof. Koen Raes, ‘Tegen betere wetten in, Een ethische kijk op het recht’
You Tube of the day:
FLURK: the next generation extreme sport when bored during holidays ;-)
Wat u vast niet gemist hebt - Ce que vous n’avez certainement pas râté - You didn’t miss this one did you ???
2011 11 23 ‘Kortrijk geeft boete tot 250 € voor beledigen politie’ (HLN)
2012 02 02 ‘Scanverbod in Antwerpse rechtbank’ (De Morgen)
2012 01 24 ‘Geen stok, maar een stok achter de deur’ (Burgemeester P. Janssens in De Morgen)
2012 01 23 ‘Boetes voor jongere vanaf 14 jaar’, met o.a. ook burgemeester Termont (VTM journaal)
2012 01 23 ‘GAS: terug naar de tijd van champetter en Flurk’ (J. Nolf in Opinie VRT De Redactie)
2012 01 23 ‘Politieke GAS boetes voor Occupy Antwerp’ (De Wereld Morgen)
2011 12 30 ‘Overlastboete voor Filip Dewinter’ (AFF)
2012 01 23 ‘L’éducation des jeunes par le sport’ (Blog Le Monde ‘Fortes têtes’ du Dr. Traverse)
2012 01 21 ‘100 dagen raken niet af van vetstiften’ (Het Nieuwsblad)
2012 01 21 ‘Zelfs fluitjes mogen niet meer’ (Het Nieuwsblad)
2012 01 18 ‘Kwak en Boemel Uit Hol Gezet’ (De Raaskalderij) ;-)
2012 01 18 Beknopt verslag Kamer Commissie Binnenlandse zaken over GAS voor 14 - jarigen (p. 4)
Poem of the day:
“Je bent altijd de man die vragen stelt en luistert.
Je hebt niets anders te vertellen dan je aandacht,
Je hoort de stilte uit. Je rooft de leegte leeg...”
Leonard Nolens, ‘Het blijvende vertrek’ uit ‘De gedroomde figuur’ (Querido, A’dam, 1986)
Enkele blogs met kleine, concrete voorstellen voor een betere justitie:
Volmacht mogelijkheid in de rechtbank tussen samenwonenden (30 09 2010)
Mini – rechtsplegingsvergoeding voor “kassa-kassa-zaken (03 12 2011)
Parkeerretributies naar de politierechtbank (10 11 2011)
Afschaffing van het ‘voorrecht van rechtsmacht’ (07 11 2011)
Minnelijke Schikking (03 10 2011)
Territoriale bevoegdheidsregels voor invorderingen van o.a. nutsbedrijven (09 09 2011)
Some pages of JustWatch in English:
The first day in the life of...
Quelques pages de JustWatch en Français:
Some links to earlier JW blog pages about security in our courts:
16 10 2011 De scherven van Schaarbeek
16 02 2011 De zwakste schakel van de veiligheid
15 02 2011 Security bis, ter, quater etc..
06 09 2010 Security is an English word, isn’t it ?
03 09 2010 Flash back 3 maand geleden
Some links to earlier JW blog pages about the Belgian project of ‘Family Courts’:
2011 08 05 ‘De familierechtbank dichterbij, familiejustitie verderaf’ (VRT De Redactie Opinie)
2011 08 05 ‘Quod erat demonstrandum’
2011 04 30 ‘Dit koude nest...’
2011 03 03 ‘See you in court ?’
2011 02 23 ‘Spoor 1 naar Kortrijk...’
2011 01 23 ‘The Far Family Court ? Nein, Danke !’
Some links to earlier JW blog pages about Belgian reform projects on justice
2010 10 12 ‘Oops, stuck again !’
2010 09 29 ‘Too big, you get stuck’
2010 09 18 ‘Le rond point de la justice ?’
Some links to earlier JW blog pages about the costs of justice & poverty
2015 08 15 “Justitie anno 2084” (VRT De Redactie, Opinie)
2010 10 27 ‘Low cost recovery, high alert’
2010 10 18 ‘De armoede-toets van justitie’
2010 10 06 ‘Let them drink Spa Blue ?’
Some links to earlier JW pages about Justice of the Peace and conciliation
2011 05 30 ‘Lettre à Voltaire’
2011 01 28 ‘Hoeveel kost je vredegerecht of ...?’
2010 11 21 ‘Voiltaire Day: natural .... judges !’
2010 11 13 ‘Donkere wolken boven de vrederechters’
Visits of Courtrooms:
Bruges, Huyse Die Caese (Ancient Court House of the Juges d’instruction)
Lyon, Security in old & new courts
My favourite bridges of 2010: bridges as the symbol of Justice
Categorie apart: WOOW (Werkelijk Onwaarachtige Ongelooflijke Werkelijkheden) ;-)
2012 01 11 ‘Europese top over Witte Catastrofe’
Jogging around Bruges:
GAS: brief aan burgermens
3 februari 2012
Eén ding staat vast: de lokale justitie heeft de federale justitie rechts rap ingehaald als het over een paternalistische aanpak gaat. (...) De Kortrijkse Sanctieambtenaar moet voorgedragen worden voor de Prijs van de Onfeilbaarheid.
